Smile Siam มาร่วมกันคืน "สยามเมืองยิ้ม" กลับสู่บ้านเรากันนะครับ ... | Recent Posts
2
« Last post by ppsan on 16 June 2025, 20:34:03 »
"หม่อมชั้น พวงวัน" ตำนานดาวตลกแห่งวงการหนังไทย ยุค 16 ม.ม.
 
หม่อมชั้น พวงวัน หรือชื่อจริงว่า ชั้น พวงวัน (ชื่อเล่น หม่อม) และมีนามในการแสดงว่า หม่อมชั้น พวงวัน เกิดเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๓๙ บริเวณวัดมกุฎ พระนคร เริ่มต้นเส้นทางการแสดงตั้งแต่อายุเพียง ๘ ขวบ ยืนหยัดอยู่ในวงการศิลปินไทยตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๖
ผลงานภาพยนตร์เรื่องแรกของเธอคือ "วนิดา" ในปี พ.ศ. ๒๔๙๖ ก่อนจะกลายเป็นดาวตลกประจำจอเงิน แสดงภาพยนตร์นับร้อยเรื่อง โดยเฉพาะในยุค "มิตร-เพชรา" ที่แทบทุกเรื่องจะมีหม่อมชั้นร่วมสร้างสีสันอยู่เสมอ
ในยุคหนังฟิล์ม ๑๖ ม.ม. ซึ่งต้องใช้การพากย์เสียง เพราะไม่มีเสียงในตัวฟิล์ม เสียงพากย์ของตัวละครที่หม่อมชั้นรับบท มักใช้เสียงผู้ชายพากย์แทน จนกลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่คนดูจดจำได้อย่างดี
ปัจจุบันหม่อมชั้น พวงวัน ได้ล่วงลับไปแล้ว แต่ผลงานของเธอยังคงอยู่ในความทรงจำของแฟนหนังไทยตลอดกาล
.
ที่มา เรื่องและภาพ เรารัก บรรพบุรุษไทย
https://www.facebook.com/WeLoveThaiParent
.
3
« Last post by ppsan on 16 June 2025, 09:40:27 »
กำแพงแสน : นกจาบทอง
จากถนนชมพุพันธุ์ทิพย์ เดินทางต่อไปยังถนนสายมะฮอกกานี
ตรงลานจอดรถ มีนกชนิดหนึ่งเกาะอยู่บนยอดไม้
เราเคยเห็นนกชนิดมาก่อนหลายครั้ง แต่นี่เป็นครั้งแรก
ที่เห็นนกจาบทองสีขนนอกฤดูผสมพันธุ์ ที่ดูตุ่นๆ ไม่คุ้นตา
ตัวผู้ชุดขนฤดูผสมพันธุ์ หน้า และใต้คอสีดำ กระหม่อม
ท้ายทอย และลำตัวด้านล่างสีเหลืองสด หลังสีเหลืองแทรกด้วย
ลายแกนขนสีน้ำตาลเข้ม ปีกสีน้ำตาลแกมเทา ตะโพก
และขนคลุมโคนหางด้านบนสีเหลือง หางสีน้ำตาลเข้ม
ตัวผู้และตัวเมียชุดขนนอกฤดูผสมพันธุ์ ปากสีจาง คิ้ว
และข้างคอสีน้ำตาลแกมเหลือง กระหม่อม และหลังมีลายขีดสีเข้ม
ปีกสีดำขอบสีจาง ลำตัวด้านล่าง และหางสีน้ำตาลอ่อน
แต่เท่าที่ดูมา ตัวเมียจะสีน้ำตาลพื้นๆ ตัวนี้จึงน่าจะเป็นตัวผู้
ครัวมะนาว อยุธยา
มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Asian golden weaver แม้ว่าจะพบได้บ่อย
ตามนาข้าว ทุ่งโล่ง พื้นที่ชุ่มน้ำ แต่จริงๆแล้ว มันกระจายตัวอยู่แค่
ตอนกลางของพม่า ข้ามมาไทย ตอนใต้ของลาว กัมพูชา ไปจนถึงสามเหลี่ยม
ปากแม่น้ำโขงในเวียดนาม และบางส่วนของเกาะสุมาตรา เท่านั้น
ตัวผู้จะสานรังด้วยเศษหญ้าอย่างสวยงาม สร้างทางเข้าจากด้านล่างที่ซับซ้อน
จุดประสงค์ก็เพื่อลดการแย่งชิงการเข้าไปวางไข่ของนกปาราสิต
ตามที่เราเล่าไปก่อนหน้าในเรื่อง นกอีวาบตั๊กแตน
แต่สิ่งที่น่าสนใจมากไปกว่านั้น ตามประสบการณ์ที่เจอมาก็คือ
การทำรังที่ใกล้ชิดกับบ้านคน ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่พบในนกชนิดอื่นๆ
ซึ่งเป็นความคิดที่ฉลาดมาก ในการลดภัยคุกคามจากสัตว์นักล่าอื่นๆ
ประชากรมีแนวโน้มที่ลดลง เพราะการทำลายที่อยู่ตามธรรมชาติ
IUCN ประกาศให้นกจาบทองมีสถานะ Near Threatened
.
ที่มา : ขอขอบคุณเรื่องและภาพจาก
ผู้ชายในสายลมหนาว
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=nontree&month=05-2025&date=15&group=22&gblog=155
.
4
« Last post by ppsan on 16 June 2025, 09:37:18 »
กำแพงแสน : นกเด้าดินเล็ก
นกเด้าดินเล็กเกาะบนรั้วไม้ใต้ท้องฟ้าที่นกนางแอ่นบ้านที่บินอยู่
มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Paddyfield Pipit มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Anthus rufulus
เป็นนกเด้าดินขนาดใหญ่ มีความยาวประมาณ 15 เซนติเมตร
ลักษณะภายนอกไม่โดดเด่นมากนัก ขนด้านบนมีลายเป็นริ้วสีเทาน้ำตาล
และด้านล่างมีสีอ่อนกว่าพร้อมลายริ้วที่อก ขามีความยาว หางยาว
และมีจะงอยปากยาวสีเข้ม ตัวผู้และตัวเมียมีลักษณะคล้ายกัน
เป็นนกประจำถิ่นที่พบได้บ่อย (Very Common Resident)
อาศัยและทำรังในพื้นที่พุ่มไม้เปิด ทุ่งหญ้า และพื้นที่เกษตรกรรมในเอเชียใต้
ไปจนถึงฟิลิปปินส์ เป็นหนึ่งในนกเด้าดินไม่กี่ชนิดที่ผสมพันธุ์ในภูมิภาคเอเชีย
แต่การจำแนกชนิดจะยากขึ้นในฤดูหนาว เมื่อมีนกเด้าดินสายพันธุ์อื่น
อพยพเข้ามาในพื้นที่เดียวกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง นกเด้าดินทุ่งใหญ่
(Richard’s pipit) ที่เคยจัดว่าเป็นนกชนิดเดียวกันมาก่อน
ที่แม้ว่าจะมีชื่อว่าใหญ่ ในภาษาไทย แต่ขนาดตัวก็ไม่แตกต่างกันนัก
ต้องอาศัยแยกจากเสียงร้องเป็นหลัก โดยมักส่งเสียงร้องขณะบินขึ้นจากพื้น
โดยนกเด้าดินทุ่งใหญ่จะร้องเสียงพยางค์เดียว ยาวและหนักแน่น
ในขณะที่นกเด้าดินทุ่งเล็กร้องเสียงสั้นๆ และบางครั้งร้องติดกันหลายพยางค์
นอกจากนี้นกเด้าดินทุ่งใหญ่จะขี้อายกว่า จึงมักพบเห็นได้ยากกว่า
แต่ถ้าไม่ได้ยินเสียงจริงๆ ได้มาแต่รูปถ่าย อาจจะสังเกตได้จากปาก
ที่นกเด้าเดินทุ่งใหญ่จะมีปากที่สั้น อวบและหนา กว่านกเด้าดินทุ่งเล็ก
.
ที่มา : ขอขอบคุณเรื่องและภาพจาก
ผู้ชายในสายลมหนาว
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=nontree&month=05-2025&date=13&group=22&gblog=153
.
5
« Last post by ppsan on 16 June 2025, 09:35:36 »
กำแพงแสน : นกแอ่นบ้าน และนกนางแอ่นบ้าน
การเดินทางครั้งนี้เกิดขึ้นในช่วงปลายเดือนมีนาคม 2568
ซึ่งตรงกับที่ชมพูพันพิพย์ออกดอกน่าจะเป็นครั้งที่สามแล้ว
นั่นเพราะฤดูกาลเปลี่ยนไป หน้าหนาวไม่ได้หนาวยาวนาน
แต่มาเป็นความกดอากาศสูงที่ลงมาจากประเทศจีนเป็นระลอกๆ
แน่นอนว่า นอกจากถ่ายดอกไม้ ต้องเอาเลนส์ถ่ายนกติดไปด้วย
นกตัวแรกโบยบินอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย นั่นคือนกแอ่นตาล
ในบล็อกนกแอ่นฟ้า เราได้กล่าวถึงนกแอ่นบ้านไปบ้าง
ว่าแตกต่างกันอย่างไร คราวนี้ จะมาพูดถึงนกแอ่นกับนกนางแอ่น
นกแอ่นตาล (Asian palm swift) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า
Cypsiurus balasiensis มีนกร่วมสกุลอีกสองชนิดคือ
African palm swift และ Malagasy palm swift
palm มาจากต้นปาล์ม ที่นกใช้ขาเกาะไว้ระหว่างการพักผ่อน
มีขนาดเล็ก ลำตัวสีน้ำตาล ปีกยาวเรียวเหมือนบูมเมอแรง
หางแหลมยาวเป็นแฉกลึก ลำตัวด้านบินสีเข้มกว่า
มักหากินเป็นคู่หรือเป็นฝูง ทำรังโดยใช้น้ำลายผสมวัสดุที่หาได้
แบบง่ายๆ แปะไว้บนหน้าผา อาคาร ในแนวตั้ง
พบได้ตั้งแต่อนุทวีปอินเดีย อินโดจีน ตอนใต้ของจีนไปถึงเกาะไหหลำ
คาบสมุทรมาลายา หมู่เกาะอินโดนีเซีย และหมู่เกาะฟิลิบปินส์
ใกล้ๆ กันนั้นมีนกที่บินไปบินมาเช่นกัน ดูด้วยตาเปล่า แยกออกยาก
เมื่อนำภาพลงคอมฯ จึงเห็นว่าเป็นนกนางแอ่นบ้าน (Barn swallow)
ขนาดตัวเล็กกว่า เพียวบาง ลำคอสีน้ำตาลเข้ม หลังสีดำเหลือบน้ำเงิน
ขนหางคู่นอกยาวกว่าขนหางคู่อันอื่นๆ ท้องสีน้ำตาลแดง
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Hirundo rustica ในสกุลนี้มีนกมากกว่าสิบชนิด
ถิ่นอาศัยกระจายตัวอย่างกว้างขวางไปเกือบทั่วโลก ยกเว้นในพื้นที่หนาว
เช่น รัสเซีย เกาะกรีนแลนด์ และบริเวณขั้วโลกเหนือและใต้เท่านั้น
มีถิ่นผสมพันธุ์อยู่ในประเทศแถบตอนเหนือ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา
ยุโรป เอเชียกลาง เรื่อยไปจนถึงเอเชียตะวันออกไกล
ในหน้าหนาวพวกมันจะอพยพมายังพื้นที่ทางตอนใต้
แตกต่างจากนกแอ่นบ้าน ที่เป็นนกประจำถิ่น
นกแอ่นใช้น้ำลายทำรัง แต่นกนางแอ่นจะใช้ดินโคลนในการก่อสร้าง
รังเป็นรูปถ้วยที่มีขนาดใหญ่กว่า ในขณะที่นกแอ่นจะทำรังขนาดเล็กกว่า
ทำรังในพื้นที่โล่งเป็นกลุ่มใหญ่ ในขณะที่นกแอ่นชอบทำรังในที่มืด
นกแอ่นที่มีคุณค่าทางเศรษฐกิจสูง คือนกแอ่นกินรังที่พบทางภาคใต้
.
ที่มา : ขอขอบคุณเรื่องและภาพจาก
ผู้ชายในสายลมหนาว
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=nontree&month=05-2025&date=06&group=22&gblog=152
.
6
« Last post by ppsan on 16 June 2025, 09:32:24 »
จุฬาลงกรณ์ : นกจับแมลงดำอกสีส้ม
หากคุณสงสัยว่าสวนสาธารณะชานเมืองอย่างสวนรถไฟ
ทำไมถึงเป็นสถานที่พบนกหายาก นั่นอาจจะน่าประหลาดใจยิ่งกว่า
ว่าสวนปรีดิขวัญที่อยู่ใจกลางเมือง ก็พบนกหายากได้เช่นกัน
ซึ่งสวนแห่งนี้นั้นอยู่ในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เราติดตาม Facebook จุฬารักษ์นก จึงได้พบรายงานนกหายาก
อดรนทนไม่ไหว ในที่สุดก็ตัดสินใจไปที่นี่
ครั้งแรกก็ตามมาตรฐาน ไม่ได้นกหายากอะไรแบบคนอื่น
แต่ว่าการไปนั้นไม่ได้ลำบาก ก็เลยเดินทางมาเป็นครั้งที่สอง
ในที่สุดเราก็ได้นกใหม่ นกที่ชื่อแปลกๆ ว่า นกจับแมลงมูกิมากิ
ขนาดตัวประมาณนกกางเขนบ้าน แต่อ้วนกว่า ตัวผู้สีดำ มีขีดขาวที่ปีกสองแถบ
ท้องส้มเด่นชัด กินลึกลงไปด้านล่างมาก โชคดีที่เจอตัวผู้เลยไม่ยากเท่าไหร่
น่าเสียดายได้มาแต่มุมเสยเลยต้องอาศัยการไอเดนตามคนที่รายงานก่อนหน้า
มีชื่อภาษาไทยว่า นกจับแมลงดำอกสีส้ม ถูกตั้งชื่อโดยนักวิทยาศาสตร์ชาวดัชต์
Coenraad Jacob Temminck ในปี 1836 จากตัวอย่างที่ได้มาจากญี่ปุ่น
Ficedula mugimaki และมีชื่อภาษาอังกฤษว่า Mugimaki flycatcher
ซึ่งเป็นการให้เกียรติแหล่งที่มา อันเป็นชื่อเรียกนกชนิดนี้ของคนญี่ปุ่น
ทำไมถึงพบโดยชาวดัชต์ นั่นเพราะตรงกับสมัยการปกครองของระบอบโชกุน
ซึ่งเปิดให้มีเพียงการค้ากับดัชต์ผ่านเมืองท่าที่เมืองนางาซากิเท่านั้น
จนกระทั่งในปี 1853 สหรัฐอเมริกาได้เข้ามาปิดอ่าวโตเกียว
ญี่ปุ่นถึงยอมให้มีการค้าเสรีเกิดขึ้น
ในสมัยก่อน นักดูนกชาวไทยชอบเรียกว่า นกจับแมลงมูกิมากิ
ซึ่งมาจากภาษาญี่ปุ่นที่แแปลว่า นกที่พบในฤดูหว่านข้าวสาลี
เพราะการเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติ ที่เป็นสัญลักษณ์ของฤดูกาล
เป็นสิ่งที่คนในประเทศเขตหนาวนั้นให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง
การมาถึงของของนกอพยพชนิดนี้ ทำให้ชาวนาญี่ปุ่นรู้ว่า
ถึงฤดูกาลของการเพาะปลูกแล้ว นอกจากนี้มันยังมีเสียงร้องที่ไพเราะ
จนมีอีกชื่อเรียกหนึ่งว่า Robin flycatcher
มีถิ่นอาศัยในเขตไซบีเรียและประเทศจีนทางตะวันออก
เมื่อถึงฤดูหนาวก็จะอพยพไปยังคาบสมุทรเกาหลี และเกาะญี่ปุ่น
บางส่วนจะบินลงมาทางใต้ผ่าน คาบสมุทรอินโดจีน และหมู่เกาะฟิลิปปินส์
เพื่อไปยังคาบสมุทรมาลายา เกาะบอร์เนียว สุมาตรา และชวา
ประเทศไทยเป็นเพียงทางผ่าน จะพบเห็นครั้งแรกในช่วงเดือนตุลาคม
และจะพบอีกครั้งในช่วงขากลับ ราวเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม
.
ที่มา : ขอขอบคุณเรื่องและภาพจาก
ผู้ชายในสายลมหนาว
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=nontree&month=05-2025&date=01&group=22&gblog=151
.
8
« Last post by ppsan on 15 June 2025, 08:17:13 »
บึงบอระเพ็ด : เป็ดปากพลั่ว
ถึงตรงนี้ เราก็สู้แดดยามบ่ายไม่ไหวแล้ว หนีกลับมาขึ้นเรือ
เลยไม่รู้ว่ามีใครเห็นหรือเปล่า ส่วนเรามาเห็นตอนเปิดรูปในคอม
นอกจากภาพที่ถ่ายมาจากนาที่พบเป็ดดำหัวดำ
ยังติดภาพมาตั้งแต่นาที่พบห่านเทาปากชมพูเมื่อเช้าแล้วด้วย
เป็ดปากพลั่ว (northern shoveler) ลักษณะปากมีรูปทรงคล้ายช้อนขนาดใหญ่
เพศผู้ช่วงฤดูผสมพันธุ์ มีหัวสีเขียวเข้ม อกขาว ท้องและสีข้างสีน้ำตาลแดง
เพศเมียมีลำตัวสีน้ำตาลอมเหลือง ขนคลุมปีกด้วยบนสีเทาอมฟ้า
ตัวผู้นอกฤดูผสมพันธุ์ คล้ายตัวเมียแต่ปากดำ
หากถามเรา เชื่อว่าน่าจะเจอกันมานาน ตั้งแต่สมัยกำแพงแสนแล้ว
แต่หากจะนับที่เป็นภาพถ่าย ภาพแรกพบใน e-bird ปี 2545 ที่สงขลา
ส่วนรายงานแรกของสมาคมดูนก พบในปี 2546 ที่บึงบอระเพ็ด
หลังจากนั้นก็มีรายงานเป็นระยะ โดยเฉพาะในรอบสิบปีที่ผ่านมา
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Spatula clypeata (Linnaeus, 1758)
โดยมีชื่อแรกว่า Anas clypeata ซึ่งบทความ Phylogenetics of
wigeons and allies (Anatidae: Anas): the importance
of sampling multiple loci and multiple individuals
ได้มีการศึกษาพันธุกรรมนกในสกุลนี้
นำไปสู่การแยกออกมาเป็นสกุลใหม่หลายชนิด
เป็ดปากพลั่วจึงถูกย้ายไปอยู่สกุล Spatula ที่ตั้งขึ้นมาตั้งแต่ปี 1822
เป็นภาษาละตินแปลว่า ช้อน โดยมีนกชนิดที่ใกล้ชิดกันคือ
Australasian shoveler
อาศัยอยู่ในพื้นที่ชุ่มน้ำ กระจายตัวอย่างกว้างขวาง ตั้งแต่ยูเรเซีย
ทางตะวันตกของอเมริกาเหนือ และทะเลสาบขนาดใหญ่ของอเมริกา
เมื่อถึงฤดูหนาวนกในอเมริกาเหนือ และในยูเรเซียจะบินลงใต้
ส่วนที่ใกล้กับยุโรปจะบินลงไปยุโรปทางใต้ และตะวันออกกลาง
ส่วนที่อยู่ทางไซบีเรียจะบินลงมายังอินเดียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ด้วยพื้นที่กระจายตัวอย่างกว้างขวาง และประชากรที่มีราว 4-5 ล้านตัว
IUCN จัดความเสี่ยงในการสูญพันธุ์อยู่ในระดับ Less concern
สถานะในคู่มือดูนกของไทยคือ uncommon Winter Visitor
ถึงตรงนี้น่าจะมีคำถามในใจ ว่าในพื้นที่เขตร้อนที่มันอพยพหนีหนาวมาอยู่นี้
มีอาหารให้กินได้ตลอดปี แล้วทำไมพวกมันไม่อยู่ที่นี่เสียเลยล่ะ
จะเสียพลังงานในการบินกลับบ้านไปทำไม
เหตุผลคือแม้ในเขตเส้นศูนย์สูตรจะมีอาหารที่อุดมสมบูรณ์หากินได้ตลอดปี
แต่ที่นี่ก็ความหลากหลายทางชีวภาพสูง นำมาซึ่งการแก่งแย่ง
ทั้งการหาอาหาร และพื้นที่ทำรัง นอกจากนี้ยังเต็มไปด้วยนักล่า
ในขณะที่เขตขั้วโลกเหนือที่มีอุณหภูมิบางช่วงเป็นน้ำแข็งนั้น
เมื่อย่างเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ มันก็คือสรวงสวรรค์
ที่เต็มไปด้วยแมลง พืชและสัตว์น้ำอันอุดมสมบูรณ์
ในพื้นที่กว้างขวางการแก่งแย่งจึงต่ำ และมีนักล่าตามธรรมชาติอาศัยน้อย
นั่นทำให้พวกมันเลือกที่จะบินกลับไป เพื่อจะทำรังวางไข่
ในบ้านที่พวกมันเติบโตขึ้นมานั่นเอง
และนี่ก็คือนก 10 ตัวที่เลือกมาว่าเป็นนกใหม่และน่าสนใจ
อาจจะเห็นว่าเป็น one day trip นี้ราคาอาจจะแพงเมื่อเทียบกับทริปอื่น
แต่สำหรับเรามันเป็นแบบที่ง่าย สะดวก และเหมาะสมกับตัวเรา
แม้จะไม่ได้รูปที่สวยงามแบบคนที่ไปกันเอง แต่ว่าเราก็พึงพอใจแล้ว
.
ที่มา : ขอขอบคุณเรื่องและภาพจาก
ผู้ชายในสายลมหนาว
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=nontree&month=04-2025&date=23&group=22&gblog=149
.
9
« Last post by ppsan on 15 June 2025, 08:15:23 »
บึงบอระเพ็ด : เป็ดหางแหลม
หากจะถามว่า เป็ดอะไรที่พบมากที่สุดในนาแปลงนี้
นั่นคือเป็ดลาย (Garganey) ที่น่าจะมีกันมากกว่าหลายร้อยตัว
ที่น้อยลงไปกว่านั้นคือ เป็ดหางแหลม ที่น่าจะมีอยู่หลายสิบตัว
เป็ดหางแหลมมีขนาดใหญ่กว่าเป็ดลาย คอยาว หางยาวตามชื่อ
เพศผู้มีหัวสีน้ำตาลเข้ม ตัดกับแถบสีขาว ที่ลากยาวขึ้นมาจากคอ
อกสีขาว ลำตัวโดยรวมสีเทา เพศเมียมีลำตัวสีน้ำตาลอ่อน
และมีลวดลายสีเข้มกระจายทั่วตัว
มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Northern Pintail มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า
Anas acuta ตั้งโดย Carl Linnaeus ในปี 1758
โดยชื่อ acuta แปลว่า แหลมขึ้น กระจายตัวในพื้นที่
แถบขั้วโลกเหนือ ตั้งแต่อเมริกาเหนือ สแกนดิเนเวีย และรัสเซีย
เช่นเดียวกับนกชนิดอื่น ในหน้าหนาวจะอพยพลงใต้
ลงมายังอเมริกากลาง ยุโรป แอฟริกา และเอเชีย ใต้แนวเขาหิมาลัย
เป็นหนึ่งในนกไม่กี่ชนิด ที่อพยพข้ามเทือกเขาหิมาลัย
นักวิจัยเคยติดตามด้วย GPS ได้ว่า มันบินสูงราว 6,000 ฟุต
ด้วยพื้นที่อยู่อาศัยที่กว้างขวาง ประชากรที่เหลือราว 4-5 ล้านตัว
ความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ของ IUCN จัดให้อยู่ใน Less concern
แต่มีแนวโน้มลดลง โดยเฉพาะประชากรที่อาศัยอยู่ในยุโรปเหนือ
ในปี 1997 เกิดการระบาดของ avian botulism ที่ฆ่าประชากรนกน้ำ
ในทวีปอเมริกาเหนือไปราว 1.5 ล้านตัว ส่วนใหญ่เป็นเป็ดหางแหลม
Avian botulism เกิดจากเชื้อ Clostridium botulinum ที่เรารู้จักกัน
ปรกติเชื้อจะอยู่ในดิน เป็ดพวกนี้ได้รับเข้าไปจากการไซ้กินอาหารที่ปนเปื้อน
ซึ่งเชื้อตัวนี้นั้น หากมีออกชิเจนระดับปรกติ จะไม่มีความอันตราย
แต่เมื่อใดที่อุณหภูมิสูงขึ้น มากกว่า 25 องศาเซลเซียส ในสภาวะออกซิเจนต่ำ
และมีสารอาหารในสภาพแวดล้อมสูงขึ้น พวกมันจะสร้าง toxin ที่อันตราย
สามารถทำลายระบบประสาท ทำให้เกิดการเป็นอัมพาตของกล้ามเนื้อได้
ตายจากการที่ไม่สามารถเคลื่อนไหว รวมถึงการออกแรงหายใจที่ทำไม่ได้
ดูเหมือนเป็นเป็ดธรรมดาที่ไม่ได้หายาก และไม่ได้มีเรื่องราวที่น่าสนใจ
แต่สำหรับเรามีความประทับใจกับเป็ดตัวนี้ เพราะตอนที่แรกเริ่มดูนกนั้น
ในฤดูหนาว จะมีเป็ดสามชนิดที่มาลงจำนวนมาก ได้แก่ เป็ดลาย
เป็ดคับแค และเป็ดแดง ซึ่งแต่ละชนิด จะแยกกันหากินเป็นกลุ่ม
ท่ามกลางฝูงเป็ดลาย เราจะต้องค่อยๆ มองหา
เป็ดลายๆ ที่ตัวโตกว่า และมีหางแหลม
โดยทุกปีจะมีมาแค่ตัวเดียว ส่วนตัวผู้นั้นยังไม่เคยเห็น
และนี่ก็คือเรื่องราวของเป็ดหางแหลม ในความทรงจำ
.
ที่มา : ขอขอบคุณเรื่องและภาพจาก
ผู้ชายในสายลมหนาว
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=nontree&month=04-2025&date=21&group=22&gblog=148
.
10
« Last post by ppsan on 15 June 2025, 08:12:13 »
บึงบอระเพ็ด : เป็ดดำหัวดำ
ท่ามกลางแสงแดดอันร้อนระอุ แต่ระยะห่างดีกว่าเมื่อเช้าหน่อย
เป็ดดำหัวดำ คือเป็ดสีน้ำตาลตัวที่สองจากทางซ้าย
ความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ของ IUCN ของนกชนิดนี้อยู่ในสถานะ
Critical endangered เป็นนกตัวแรกในชีวิตที่เราเก็บได้
นอกจากหัวแล้ว ที่เหลือดูเหมือนเป็ดดำหัวสีน้ำตาลหมดทุกอย่าง
ที่สำคัญยังมายืนรวมกลุ่มอยู่ด้วยกันอีกด้วย
จากที่เราเล่ามาก่อนหน้าว่า เป็ดในสกุลนี้เป็น diving duck
จึงมารวมกับนกสีดำหน้าผากสีขาว ที่หากินโดยการดำเหมือนกัน
นั่นคือนกคู๊ต (Eurasian coot)
ในขณะยืน เราอาจจะแยกจากเป็ดดำหัวสีน้ำตาลได้ยาก
แต่ในขณะว่ายน้ำจะเห็นแถบขนสีขาวข้างลำตัวได้มากกว่า
ส่วนใน buird guide จะบอกว่าเป็ดดำหัวดำ หัวจะป้าน
ในขณะที่เป็ดดำหัวสีน้ำตาล หลังหัวจะเป็นโหนกสูงกว่า
แต่ถ้าเลยจากนี้เข้าสู่ช่วงฤดูผสมพันธุ์ ตัวผู้จะมีหัวสีเขียวเหลือบ
ในขณะที่เป็ดดำหัวสีน้ำตาลตัวผู้ เพียงแค่มีสีน้ำตาลเข้มขึ้นเท่านั้น
นั่นทำให้โดยธรรมชาติ มันจะไม่ผสมพันธุ์ข้ามชนิดกัน
แต่ด้วยจำนวนที่ลดลง ทำให้ปัจจุบันมีการพบนกลูกผสม
ที่เป็นลูกครึ่งเป็ดดำหัวดำกับเป็ดดำหัวสีน้ำตาล หรือก็เป็นเป็ดเปียบ้างก็มี
มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Baer's Pochard ถูกพบโดยนักธรรมชาติและปักษีวิทยา
ชาวเยอรมัน Gustav Radde ที่ได้เดินทางสำรวจสัตว์และพรรณพืชใน
รัสเซียตะวันออกและไซบีเรีย ได้พบกับนกชนิดนี้ที่ทะเลสาปไบคาล
ในปี 1863 Radde จึงตั้งชื่อเป็ดชนิดนี้ว่า Anas baeri
เพื่อเป็นเกียรติแก่ Karl Ernst von Baer นักธรรมชาติวิทยาชาวเยอรมัน
จากการศึกษาพันธุกรรม ปัจจุบันถูกย้ายจาก สกุล Anas
ไปเป็นสกุล Aythya มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Aythya baeri
โดยมีเป็ดร่วมสกุลกันอีกรวม 12 ชนิด
มีฤดูผสมพันธุ์ช่วงเดือนพฤษภาคม ในพื้นที่ชุ่มน้ำของไซบีเรีย
ได้แก่ Buryatia, Zabaykalsky Krai และ Amur
ต่อกับพื้นที่ในประเทศจีนทางตะวันออกเฉียงเหนือ
ได้แก่ Heilongjiang, Jilin, Liaoning และ Inner Mongolia
ในฤดูหนาวจะอพยพลงมายังจีน อินเดีย และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
สถานะของเป็ดสายพันธ์นี้ ใน IUCN red list นั้นก็น่าสนใจ
เริ่มจากในปี 1988: Threatened, 1994 : Vulnerable,
2008 : Endangered และ 2012 : Critically Endangered
เห็นได้ว่าใช้เวลาพียงไม่ถึง 20 ปี ที่สถานะเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว
สอดคล้องกับบันทึกในความทรงจำของนักดูนกเมืองไทย
ฟีลิปส์ ดี ราวด์ ได้เล่าไว้ว่าในปี 1988 พบเป็ดดำหัวดำที่บึงบอระเพ็ด
ราว 600 ตัว หลังจากนั้นก็มีรายงานลดลง เหลือเพียงจำนวนหลักสิบ
จนกระทั่งปัจจุบัน อาจจะมีรายงานการพบเพียง 1-2 ตัว ต่อปี
ได้แก่ หนองหลวง เชียงราย บึงบอระเพ็ด และหนองบงคาย
คาดการณ์ว่ามีประชากรในธรรมชาติเหลืออยู่น้อยกว่า 1,000 ตัว
ในจำนวนนี้มีตัวโตเต็มวัย ระหว่าง 150-700 ตัว
แต่มีการนำเข้าเป็ดชนิดนี้ไปยังประเทศต่างๆ ตั้งแต่หลังปี ค.ศ. 1900
ทำให้ปัจจุบัน สถาบันและสวนสัตว์ต่างๆ ทั่วโลก มีการครอบครองเป็ดชนิดนี้
โดยอยู่ในยุโรปราว 150 ตัว สหรัฐอเมริกา 150 ตัว และประเทศจีนอีก 54 ตัว
ในขณะที่การประเมินของสวนสัตว์มินนิโซตา ประเทศสหรัฐอเมริกา
ประมาณว่าในธรรมชาติอาจจะเหลือเพียง 300 ตัว นั่นจึงเป็นที่มา
โครงการอนุรักษ์ baer’s pochard โดยการขยายพันธุ์จากเป็ดในสวนสัตว์
ที่มีการตรวจสอบพันธุกรรม เพื่อให้มั่นใจว่าเป็นเป็ดที่มีสายเลือดแท้
จุดประสงค์คือเพื่อเพิ่มจำนวนประชากรให้หลุดพ้นจากสถานะเสี่ยงสูญพันธุ์
นอกจากนี้ยังให้ทุนนักวิจัยเพื่อไปนับจำนวนนกอพยพในประเทศพม่า
เพื่อให้ได้ภาพรวมในการสร้างกลยุทธ์เพื่อการอนุรักษ์เป็ดสายพันธุ์นี้ไว้
ด้วยโลกที่แคบลงจากการสื่อสารออนไลน์ เกือบทุกปี
Facebook ของสำนักข่าวซินหัว จะมีรายงานข่าวจำนวนเป็ดดำหัวดำ
ที่พบในสถานที่ต่างๆ เช่น ในปี 2018 เจ้าหน้าที่เขตอนุรักษ์ธรรมชาติแห่งชาติ
ทะเลสาบเหิงสุ่ย มณฑลเหอเป่ย พบเป็ดดำหัวดำเกือบ 120 ตัว
ซึ่งมากกว่าทุกปีที่ผ่านมา
แต่ข่าวที่น่ายินดีที่สุด คือในปี 2022 ที่ทะเลสาบตงผิงและแม่น้ำต้าเวิ่น
ใกล้กับภูเขาไท่ซาน พบจำนวนกว่า 1,500 ตัว
ทั้งหมดนี้เกิดจากความพยายามของทางการประเทศจีน
ที่จะอนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้ำ รวมถึงพื้นที่การเกษตรรอบข้าง
เช่น การชดเชยราคาพืชผลที่เสียหายจากนกน้ำต่างๆ เป็นต้น
เนื่องจากประเทศจีนเป็นประเทศที่กว้างใหญ่ จึงมีพื้นที่ชุ่มน้ำจำนวนมาก
ทั้งที่เป็นแหล่งอาศัยหรือแหล่งอพยพผ่าน แต่ที่สำคัญที่สุดคือ
เป็นแหล่งผสมพันธุ์และวางไข่ ซึ่งมีอยู่ถึง 5 แห่ง ได้แก่
Dongping Hu, Tai’an, Shandong
Xinxiang Yellow River Wetland Birds Reserve, Henan
Qixing He Wetland Nature Reserve, Heilongjiang
Xingkai Hu Nature Reserve, Heilongjiang
และ Hengshui Hu, Hebei
บางแห่งเป็น Ramsar size บางแห่งเป็นเครือข่ายของ EAAF
(East Asian - Australasian Flyway Network Site)
ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่า เป็นเส้นทางนกอพยพที่สำคัญของโลก
เริ่มต้นจากขั้วโลกเหนือ ผ่านเอเชีย ลงไปจนถึงออสเตรเลีย
สถานที่ชุ่มน้ำต่างๆ ที่อยู่ในเส้นทางอพยพนี้ จึงควรได้รับการอนุรักษ์ไว้
ในปลายเดือนมีนาคม พ.ศ. 2568 มีเรื่องที่น่ายินดีว่า
EAAF ได้ประกาศให้สถานตากอากาศบางปูของประเทศไทย
เป็น EAAF หมายเลข 157 เนื่องจากเป็นสถานที่พักฤดูหนาว
ของนกนางนวลหลายชนิด รวมถึงนกน้ำหายากในระดับโลกอีกด้วย
.
ที่มา : ขอขอบคุณเรื่องและภาพจาก
ผู้ชายในสายลมหนาว
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=nontree&month=04-2025&date=17&group=22&gblog=147
.
|
Recent Posts
