สวนแต้จิ๋ว : นกขมิ้นน้อยธรรมดา นกขมิ้นท้ายทอยดำ

สวนแต้จิ๋ว : นกขมิ้นน้อยธรรมดา นกขมิ้นท้ายทอยดำ

ครั้งแรกที่ผมมาเดินสวนแห่งนี้ ได้นกดีๆ มาตัวเดียวคือ
นกขมิ้นน้อยธรรมดาตรงต้นไม้ครึ้มๆ หน้าทางเข้าสวน
ผมก็กลับไปบ่นในกลุ่มว่า ทำไม่เจอนกดีๆ เลย
คำตอบคือต้องเดินเข้าไปที่รกๆ หมายความว่า

คนดูนกนอกจากต้องระวังหมา ระวังงู
ยังต้องกลัวสิ่งลี้ลับเหนือธรรมชาติเพิ่มอีก

นกขมิ้นน้อยธรรมดา (common iora) เคยถูกเขียนถึงก่อนหน้า
ในบล็อกเรื่องนกอีวาบตั๊กแตนในฐานะเป็นหนึ่งในนก
ที่ถูกนกปรสิตแอบเข้ามาวางไข่เพื่อหลอกให้เลี้ยงลูกแทน

เป็นนกสามัญที่พบได้ทั่วไปตามสวนสาธารณะ ไร่นาเรือกสวน
แบ่งออกเป็นหลายสิบสายพันธุ์ย่อย กระจายตัวตั้งแต่
อินเดีย ศรีลังกา พม่า ไทย อินโดจีน มาเลย์ สิงคโปร์
สุมาตรา ชวา บอร์เนียว ปาลาวัน แต่ไม่ถึงเกาะมินโดโร

ที่สวนแห่งนี้ยังได้พบนกใหม่อีกชนิดหนึ่งคือ
นกขมิ้นท้ายทอยดำ (black-naped oriole)
คนไทยเรียกนกขมิ้นเหมือนกัน เพราะมีสีเหลือง
แต่ว่าในทางชีววิทยามันอยู่กันคนละอนุกรมวิธาน

โดยนกขมิ้นน้อยธรรมดาอยู่ในวงศ์ Aegithinidae
ส่วนนกขมิ้นท้ายทอยดำอยู่ในวงศ์ Oriolidae
มีขนาดใหญ่กว่านกขมิ้นน้อยธรรมดา
และมีแถบดำคาดตาไปจนถึงท้ายทอย มองดูเหมือนจอมโจรโซโล

นกวงศ์นี้มีวิวัฒนาการระหว่างนกแซงแซงแซวกับอีกา
แต่ยังมีลักษณะหนึ่งร่วมกันกับนกขมิ้นน้อยธรรมดา
คือลูกนกที่อยู่ในวันเด็กนั้นจะมีขีดสีดำใต้ท้องเหมือนกัน

มักจะชอบไปทำรังใกล้กับนกที่ก้าวร้าวอย่าง นกอีเสือหรือแซงแซว
เพื่อให้ช่วยไล่ศัตรู และเป็นนกที่จับคู่เดียวกันไปตลอดชีวิต
กินผลไม้เป็นหลัก แต่บางครั้งก็จับแมลงกินบ้าง

กระจายตัวอย่างกว้างขวางตั้งแต่ อินเดีย จีน เกาหลี
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมไปถึงหมู่เกาะต่างๆ
ยกเว้นเกาะบอร์เนียว ที่แทบไม่พบรายงาน

พบครั้งแรกที่เกาะลูซอน ตั้งชื่อเป็นชนิดหลักคือ
Oriolus chinensis chinensis แบ่งออกเป็น 20 ชนิดย่อย
โดยในบ้านเรากล่าวกันว่ามีทั้งที่นกประจำถิ่น
ซึ่งน่าจะเป็น O.c. maculates หรือขมิ้นท้ายทอยดำซุนดรา
ที่กระจายตัวอยู่ตั้งแต่ไทย คาบสมุทรมาลายา สุมาตรา และชวา

ส่วนชนิดที่พบได้ง่ายกว่า คือ O.c. diffuses โดยอพยพลงมา
จากจีนตอนเหนือ เกาหลี หรืออาจจะรวมถึงไซบีเรียตอนใต้
คำถามคือ เราจะแยกนกสองชนิดย่อยนี้ออกจากกันได้อย่างไร
คำตอบคือ น่าจะต้องอาศัยเวลาที่พบ คือถ้าเห็นในช่วงหน้าฝน
คุณก็น่าจะเป็นผู้โชคดีที่เจอนกขมิ้นท้ายทอยดำชนิดประจำถิ่น

เจ้านกขมิ้นเหลืองอ่อน เอย ค่ำแล้วจะนอน ที่ตรงไหน
จะนอนไหน ก็นอนได้ สุมทุมพุ่มไม้ก็เคยนอน
ลมพระพาย ชายพัดมาอ่อน ๆ เจ้าเคยจร มานอนรังเอย

สวัสดีวันจันทร์ สีเหลือง

.
ที่มา : ขอขอบคุณเรื่องและภาพจาก
ผู้ชายในสายลมหนาว
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=nontree&month=11-2024&date=11&group=22&gblog=99
.