เล่าเรื่อง กวนเกษียรสมุทร (3) -สิ่งวิเศษ 14 อย่าง- (3.3)

เล่าเรื่อง กวนเกษียรสมุทร (3) -สิ่งวิเศษ 14 อย่าง- (3.3)

3. เกาสตุภะ (Kaustubha) คือ 1 ใน 4 แก้วมณีแห่งสรวงสวรรค์ ซึ่งประกอบด้วย

-เกาสตุภมณี (Kaustubha Mani)
-จินดามณี (Cinta Mani)
-ศยามันตกมณี (Syamantak Mani)
-รุทรมณี (Rudra Mani)

เพชรเกาสตุภมณี เป็นมณีที่มีค่าและงดงามที่สุดในสามโลก พระนารายณ์นำไปประดับไว้ที่พระอุระ(อก)
.

https://i.pinimg.com/1200x/c1/61/e1/c161e1d645b1e3f13a7195f9aa2f2de4.jpg

.

.....

4. ดอกบัวผุดขึ้นมาพร้อมพระลักษมี พระลักษมี (Lakshmi) เป็นเทพีแห่งความมั่งคั่งร่ำรวย โชคชะตา ความรัก ความงาม ดอกบัว และความอุดมสมบูรณ์ เปรียบได้กับเทพีอะโฟรไดท์ (Aphrodite) ของกรีก

พระลักษมีเป็นชายาของพระวิษณุหรือพระนารายณ์ เมื่อพระนารายณ์อวตารลงมายังโลก นางก็จะอวตารลงมาช่วยพระสวามี เช่น

ตอนพระนารายณ์อวตารเป็นวามน (Vamana) นางก็ไปเป็นนางกมลา (Kamala)
ตอนพระนารายณ์อวตารเป็นปรศุราม (Parashurama) นางก็ไปเป็นพระแม่ธรณี (Bhudevi)
ตอนพระนารายณ์อวตารเป็นเป็นราม (Rama) นางก็ไปเป็นสีดา (Sita)
ตอนพระนารายณ์อวตารเป็นกฤษณะ (Krishna) นางก็ไปเป็นนางรุกมิณี (Rukmini)
ตอนพระนารายณ์อวตารเป็นสิทธัตถะ (Siddhartha) นางก็ไปเป็นนางยโสธรา (Yashodhara)

.

.

.....

5. วารุณี (Varuni) เทพีแห่งสุรา และความเป็นอมตะ เป็นชายาของเทพวรุณ (Varuna) เทพเจ้าแห่งน้ำ และความสัตย์

วารุณี เทวีแห่งสุรา เป็น 1 ใน 14 ของวิเศษที่เกิดจากการกวนเกษียรสมุทร ในขณะที่ผุดขึ้นมาจากฟองน้ำนม ในมือของนางถือคนโทเหล้าขึ้นมาด้วย

เหล่าอสูรซึ่งมีความทรงจำอันขมขื่นจากการถูกพระอินทร์แย่งดินแดน (สวรรค์)ด้วยการมอมเหล้าจนเมามายแล้วผลักตกสวรรค์ลงมา ไม่สนใจใยดีในตัวนางเลย จึงตกเป็นสมบัติของเทพ โดยนางมีหน้าที่สร้างความรื่นเริงด้วยน้ำเมาแด่เหล่าเทพต่างๆ

จากเหตุการณ์ในอดีตทำให้เหล่าเทวดาดั้งเดิมที่ถูกผลักตกสวรรค์สาบานตนจะไม่แตะต้องน้ำเมาอีกเลย จึงได้ชื่อว่า อสุรา หรือ อสูร ในขณะที่เทพรุ่นใหม่อย่างพระอินทร์พึงพอใจในน้ำชนิดนี้มาก จึงได้ชื่อว่า สุรา

.
(แทรก)
ในอดีต สังคมฮินดูเคยยกย่องสุราถึงขนาดมีเทวีประจำสิ่งมึนเมานี้ นั่นคือเทพี “วารุณี” หรือสุราเทวี

น้ำโสมของโสมเทพกับสุราของวารุณี มีความแตกต่างกันอย่างไร แต่ที่พอสังเกตได้ คือ สุราของวารุณีเป็นน้ำหมักสีใส ในขณะที่น้ำโสมของโสมเทพเป็นการหมักต้นโสมกับน้ำนมซึ่งมีสีขาวขุ่น

ในศาสนาฮินดู ยุคพระเวท พราหมณ์จะเสพ “น้ำโสม” (Soma) และคั้นถวายเทพเจ้า วิเคราะห์กันว่า น้ำโสมที่ว่าทำจากพืชเมา อาจจะเป็นหญ้าหรือเห็ดบางชนิด แต่ข้อสรุปที่ค่อนข้างแน่ชัดคือมันมีฤทธิ์ทำให้เมาแน่ ๆ

ทั้งหมดนี้ก็เพื่อจะอธิบายมุมมองของคนสมัยโบราณต่อสุราว่าไม่ได้มองเป็นสิ่งน่ารังเกียจสถานเดียวมาแต่แรก ทั้งยังถือเป็นน้ำ “อมฤต” ด้วย แม้ทุกวันนี้ท่าทีของคนฮินดูต่อเครื่องดื่มมึนเมาจะเปลี่ยนไปแล้วก็ตาม ยิ่งไม่ต้องพูดถึงศาสนาพุทธที่ให้การละเว้นจากการดื่มสุราเป็นหนึ่งในศีลพื้นฐาน 5 ข้อเลยทีเดียว

ในอดีต นอกจากน้ำโสมแล้วคนฮินดูยังทำสุราประเภทอื่น ๆ ทั้งแบบกลั่นและหมัก ที่สำคัญคือมีเทวีประจำสุราคือ “วารุณี” หรือสุราเทวี โดยชื่อวารุณีนั้นแปลตรงตัวว่า ชายาของพระวรุณ (พระพิรุณ) เทพแห่งน้ำในศาสนาฮินดู

ตามเทวตำนาน วารุณีเทวีเกิดจากเหตุการณ์การกวนเกษียรสมุทรทะเลน้ำนมเพื่อสร้างน้ำอมฤตของเทพและอสูร พระนางอุบัติขึ้นพร้อมพระหัตถ์ถือโถสุรา เป็นลำดับที่ 11 ถัดจากพระลักษมี (ชายาพระวิษณุ) ก่อนจะสยุมพรหรือเลือกคู่กับพระวรุณ วารุณีเทวียังเป็นเทพีผู้อุปถัมภ์การพยากรณ์ ทั้งถูกยกย่องให้เป็นหนึ่งในคณะ 64 โยคินี ในศาสนาฮินดูอีกด้วย

เมื่อศาสนาฮินดูเปลี่ยนคติให้การดื่มสุรากลายเป็นบาป การบริโภคสุราในอินเดียจึงเป็นไปอย่างหลบ ๆ ซ่อน ๆ แต่ยังคงใช้เหล้าอยู่ในพิธีกรรมในฐานะเครื่องบูชาเทพเจ้า พร้อมกับภาพลักษณ์ของสุราเทวีที่ค่อย ๆ เลือนหายไปหลบเร้นอยู่กับศาสนพิธีเป็นหลัก

.

นางวารุณี เทพีแห่งสุรา
.

ภาพนางวารุณี เทพีแห่งสุรา นั่งบนพาหนะ คือ มกร ซึ่งจัดเป็นสัตว์ประหลาดในทะเลชนิดหนึ่ง ปกติมักแสดงอยู่ในรูปของสัตว์ผสมที่มีส่วนหัวเป็นสัตว์บก และมีหางเป็นสัตว์น้ำ มีรูปร่างสวยงาม และใบหน้ายิ้มแย้ม มีดวงตาเปล่งประกายราวกับดอกบัว จากภาพเราจะเห็นลักษณะสิ่งของที่เป็นวงกลมอยู่ทางซ้ายนั้นคือ บ่วง และมือที่หักไปนั้นถือขวดสุรา ซึ่งถือได้ว่าเป็นสัญลักษณ์ประจำตัวของนางวารุณี
.

พระวรุณ หรือพระพิรุณ พระสวามีของนางวารุณี
.

ภาพเทวรูป พระวรุณประทับคู่กับนางวารุณี ที่ทรงนั่งมกร โดยมีนางนั่งอยู่ข้างกายและถือขวดสุราไว้ในมือ
.