เล่าเรื่อง กวนเกษียรสมุทร (2) โดย กลม บางบาน

.
(แทรก)
เหล่าเทวดาและอสูรช่วยกันถอน "เขามันทระ"(Mandara) เขาที่เป็นต้นกำเนิดแห่งมณีนพรัตน์ มีความสูงพ้นพื้นดิน 11,000 โยชน์ และมีรากหยั่งลึกลงไปข้างล่าง 11,000 โยชน์ (1 โยชน์ = 9.5 กิโลเมตร) มาใช้แทนไม้พายในการกวนมหาสมุทร มาตั้งลงในท่ามกลางทะเลน้ำนมที่สถิตอยู่ในไวกูณฑ์สวรรค์นั้น

มี “พญานาควาสุกรี” ผู้เป็นพี่ของพญาอนันตนาคราช อุทิศร่างกายต่างเชือกโดยใช้กลางลำตัวพันรอบเขามันทระ ๓ รอบ และให้ฝ่ายเทพดึงข้างหนึ่ง อสูรดึงอีกข้างหนึ่ง พร้อมโปรยสมุนไพรอันเป็นทิพย์ลงไปในเกษียรสมุทรด้วย ฝ่ายเทวดาคาดการณ์ด้วยปัญญาว่า เมื่อพญานาควาสุกรีถูกแรงเทพและอสูรชักลากไปมา ย่อมเวียนหัวและจะสำรอกพิษออกทางปาก เหล่าเทพจึงออกอุบายเยินยอเหล่าอสูรว่าเป็นผู้ที่มีกายาสูงใหญ่ล่ำสัน มีพละกำลังมากที่สุดในสามโลก ควรได้รับเกียรติให้ถือฝั่งเศียรของพญานาควาสุกรี ส่วนเหล่าเทพผู้มีฤทธิ์น้อยจะขอถือฝั่งหางเอง ข้างฝ่ายอสูรได้ยินคำเยินยอก็หลงเข้าใจว่าตนเองได้รับเกียรติดังกล่าวจริง จึงยินดีถึงทางฝั่งเศียรของพญานาค

พระนารายณ์ในฐานะองค์ต้นดำริการกวนเกษียรสมุทร ทรงประทับเป็นองค์ประธานเหนือเขามันทระ ที่ใช้เป็นแกนกลางต่างไม้พายในการกวนเกษียรสมุทรนั้น เมื่อทั้งเทพและอสูรพร้อมใจกันยื้อยุดฉุดหางหัวไปนานๆเข้า พญานาควาสุกรีที่ถูกดึงก็เริ่มเจ็บปวด อ่อนเพลีย และเวียนหัว จึงอ้าปากสำรอกพิษออกมา เป็นพิษร้ายที่กระเด็นไปถูกเหล่าอสูร ด้วยความร้อนของพิษที่พ่นออกมานั้น ทำให้เหล่าอสูรเกิดอาการปวดแสบปวดร้อน และเป็นเหตุให้เหล่าอสูรมีหน้าตาผิวพรรณตะปุ่มตะป๋า แต่นั้นมา

เหล่าอสูรต่างท้อถอยเกือบจะล้มเลิกเสียกลางคัน แต่ก็กลัวจะเสียหน้าแก่เหล่าเทพยดา ครั้นพิธีดำเนินต่อไปบังเกิดเป็นความสั่นสะเทือนไปถึงสามโลก องค์พระนารายณ์ทรงเห็นแจ้งด้วยทิพยญาณว่า การที่เกษียรสมุทรถูกเขามันทระกวนไปเรื่อยๆ จะทะลุ แล้วน้ำจะไหลไปท่วมโลกมนุษย์ พระองค์จึงแบ่งภาคอวตารลงมาเป็นเต่ายักษ์ ใช้กระดองรองรับเขามันทระไว้ไม่ให้เจาะลงไปกระทบกับก้นเกษียรสมุทรโดยตรงและดันจนทะลุโลกได้ จึงเป็นที่มาของ “กูรมาวตาร” อันเป็นปางหนึ่งในนารายณ์สิบปาง

.

พญานาควาสุกรี